Dream on, dream on, dream until the dream come true. Αυτός ο στίχος από το γνωστό τραγούδι των Aerosmith από το μακρινό 1973, μας παροτρύνει να συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε. Μέχρι να γίνει το όνειρο πραγματικότητα.

Τι σημαίνει ονειρεύομαι;

Αρχικά, όταν λέμε ονειρεύομαι δεν εννοούμε ονειροπολώ, αιθεροβατώ ή χάνω την επαφή με την πραγματικότητα. Σημαίνει βάζω στόχους και προσπαθώ να τους υλοποιήσω, ανακαλύπτω τις ανάγκες και τις επιθυμίες μου και βρίσκω τρόπους για να τις ικανοποιήσω.

Υπό αυτή την έννοια, το να ονειρεύομαι μου δίνει κίνητρο. Και το κίνητρο είναι αυτό που μας υποκινεί να συνεχίζουμε, που μας βοηθά να μην παραιτούμαστε όταν νιώθουμε εξαντλημένοι.

Ως κίνητρο ορίζεται μια εσωτερική κατάσταση η οποία προκαλεί, κατευθύνει και διατηρεί μια συμπεριφορά. Είναι οι λόγοι που εξηγούν μια συμπεριφορά και γενικά οτιδήποτε κινεί, ωθεί ή παρασύρει το άτομο σε δράση.

Οι Ανθρωπιστικές Θεωρίες αποτελούν έναν όρο «ομπρέλα» για ένα σύνολο θεωριών και κινημάτων με κεντρικό άξονα την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης και έμφαση στην ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Βασική έννοια στις Ανθρωπιστικές Θεωρίες είναι η Αυτοπραγμάτωση. Αυτό σημαίνει ότι η ανθρώπινη συμπεριφορά κινείται από τον αγώνα του ανθρώπου να καταστεί πιο δημιουργικός και αποτελεσματικός, να αξιοποιήσει δηλαδή τις δυνατότητές του στο έπακρο.

Σύμφωνα με τον Abraham Maslow (Αμερικανό Ψυχολόγο), ο οποίος έμεινε γνωστός για τη θεωρία ιεράρχησης των αναγκών, υπάρχουν πέντε επίπεδα αναγκών από τα οποία εξαρτάται σχεδόν όλη η συμπεριφορά μας. Αυτά τα ταξινόμησε ιεραρχικά, από τα πιο βασικά και πρωτόγονα (σύμφωνα με τη συμπεριφορά που προκαλούν), μέχρι τα πιο πολιτισμένα και ώριμα. Στην κορυφή της Πυραμίδας των Αναγκών του Maslow βρίσκονται οι ανάγκες για Αυτό-ολοκλήρωση και Αυτοπραγμάτωση. Ως ανάγκη Αυτοπραγμάτωσης ορίζεται από τον Maslow «η επιθυμία του ατόμου να γίνει όσα είναι ικανό να γίνει».

Αλλά και η Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία με κύριο εκφραστή της τον Irvin Yalom είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που σύμφωνα με τον ίδιο, καταπιάνεται με ανησυχίες που έχουν τις ρίζες τους στην ύπαρξη του ανθρώπου. Η κατανόηση του ανθρώπου για την Υπαρξιακή Ψυχοθεραπεία γίνεται μέσα από τις βασικές διαστάσεις του: την ελευθερία, την αναγκαιότητα της επιλογής, την αντιμετώπιση της απομόνωσης, την αντιμετώπιση της θνητότητας και την αναζήτηση νοήματος. Στο τελευταίο αυτό στοιχείο, της αναζήτησης νοήματος, βρίσκει εφαρμογή η αξία του να ονειρευόμαστε.

Γιατί είναι τόσο σημαντικό να ονειρεύομαι;

1. Νόημα. Αν τα όνειρα μάς δίνουν κίνητρο για ζωή, δημιουργία και εξέλιξη είναι επόμενο να ικανοποιούν και ένα μεγάλο μέρος της ανάγκης μας να δώσουμε αξία και νόημα στην ύπαρξή μας. Το να επιθυμώ και να ονειρεύομαι μπορεί να είναι ο λόγος που αντέχω τις αντιξοότητες, ο λόγος που χαίρομαι όταν πετυχαίνω, ο λόγος που δεν τα παρατάω όταν αποτυγχάνω, ο λόγος που έχει νόημα να συνεχίζω.

2. Εξέλιξη. Όταν προσπαθούμε να πραγματοποιήσουμε ένα όνειρο θα χρειαστεί να μάθουμε κάτι καινούργιο, να προσαρμοστούμε σε νέες συνθήκες που μπορεί να μην μας ήταν οικείες μέχρι τότε, να συνδεθούμε με καινούργιους ανθρώπους, να αναζητήσουμε νέες μεθόδους, να βελτιώσουμε τις δεξιότητές μας ή να αναπτύξουμε κι άλλες, να ξεπεράσουμε φόβους, να κάνουμε υπερβάσεις, να επανεξετάσουμε αντιλήψεις και πεποιθήσεις μας, να έρθουμε αντιμέτωποι με τον εαυτό μας και να τον αμφισβητήσουμε ή να τον επιβραβεύσουμε, να αναθεωρήσουμε την εικόνα που είχαμε για τον εαυτό μας και τις ικανότητές μας. Όλες αυτές οι διαδικασίες μας εξελίσσουν πνευματικά και ψυχικά.

3. Αυτογνωσία. Τα όνειρά μας μάς βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Μαθαίνουμε τι είναι σημαντικό για εμάς, τι πραγματικά χρειαζόμαστε. Μπορούμε να επικεντρωθούμε σε ό,τι μας εμπνέει και να το ακολουθήσουμε. Συνειδητοποιούμε τη σημαντικότητα και τη μοναδικότητά μας. Ανακαλύπτουμε τα όριά μας, τις δυνατότητές μας, τις κλίσεις και τα ταλέντα μας και γνωρίζουμε πλευρές του εαυτού μας που δεν είχαμε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή ως τότε.

4. Ευχαρίστηση- Ικανοποίηση. Όταν επιτυγχάνουμε τους στόχους μας και πραγματοποιούμε τα όνειρά μας νιώθουμε ευχαρίστηση και ικανοποίηση. Τα ίδια συναισθήματα μπορεί να νιώσουμε ακόμα και όταν δεν πετύχουμε, απλά και μόνο επειδή προσπαθήσαμε. Δεν είναι απαραίτητο να πετύχουμε για να πάρουμε χαρά και ικανοποίηση. Συχνά η υπερβολική αφοσίωση στην επίτευξη ενός στόχου, μπορεί να καταλήξει σε εμμονή και να προκαλέσει άγχος, αγωνία και συνεχή ανησυχία. Η όποια αποτυχία μπορεί συνοδευτεί από συναισθήματα απογοήτευσης και να ερμηνευθεί ως αναξιότητα και ανικανότητα. Η θετική ανατροφοδότηση στον εαυτό μας είναι σημαντική ακόμα και όταν τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως θα θέλαμε ή όπως θα περιμέναμε με βάση την προσπάθεια που καταβάλαμε, γιατί εκείνο που καθιστά την προσπάθεια επιτυχημένη είναι η ίδια η προσπάθεια.

Υ.Γ. «Το μέλλον ανήκει σε εκείνους που πιστεύουν στην ομορφιά των ονείρων τους» (Έλινορ Ρούσβελτ)