Τι είναι η Ομαδική Ψυχοθεραπεία και πώς λειτουργεί

Ως ομαδική ψυχοθεραπεία ορίζεται το είδος ψυχοθεραπείας που πραγματοποιείται σε μια μικρή ομάδα συμμετεχόντων (έως 10 άτομα) που συνιστά τη θεραπευτική ομάδα. Αποτελεί ένα από τα πιο ισχυρά θεραπευτικά εργαλεία για ανάπτυξη και αλλαγή, καθώς βοηθά το άτομο να αναγνωρίσει

• τον τρόπο που αλληλεπιδρά με τους άλλους
• τους ρόλους που υιοθετεί στις σχέσεις του
• πώς λειτουργεί, συνδέεται και εκφράζεται σε ένα κοινωνικό σύνολο

«Μια από τις πιο σημαντικές αρχές των ομάδων είναι πως κάθε ομάδα είναι ένας κόσμος σε μικρογραφία- όποιο περιβάλλον δημιουργούμε μέσα στην ομάδα αντανακλά τον τρόπο που έχουμε επιλέξει να ζούμε. Ο καθένας μας δημιουργεί μέσα στην ομάδα το ίδιο είδος κοινωνικού περίγυρου που έχουμε στην πραγματική ζωή μας» (Irvin Yalom- Θεωρία και Πράξη της Ομαδικής Ψυχοθεραπείας)

Στην Ομαδική Ψυχοθεραπεία με βάση το Διαπροσωπικό Μοντέλο Ομαδικής Διάδρασης κατά Irvin Yalom αλλά και τις αρχές της Σύγχρονης Σχεσιακής Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας, η κεντρική ιδέα είναι ότι οι σχέσεις και οι αλληλεπιδράσεις μέσα σε μια ομάδα αντανακλούν τις σχέσεις και τις αλληλεπιδράσεις των συμμετεχόντων έξω από αυτή. Η θεραπεία χρησιμοποιεί τα δυναμικά της ομάδας για να βοηθήσει τα μέλη να κατανοήσουν και να διαφοροποιήσουν τους τρόπους συσχέτισής τους με τους άλλους.

Στόχος μιας ψυχοθεραπευτικής ομάδας κατά Irvin Yalom είναι να επιφέρει εκτεταμένη και διαρκή συμπεριφορική και χαρακτηρολογική αλλαγή στα μέλη. Γι’ αυτό το λόγο επικεντρώνεται στο «εδώ και τώρα» της συνάντησης, βοηθώντας την ανάδυση του «κοινωνικού μικρόκοσμου» κάθε μέλους.

Βοηθάει η Ομαδική Ψυχοθεραπεία και με ποιον τρόπο θα με βοηθήσει;

Ναι βοηθάει. Ένας ικανός αριθμός ερευνών για την έκβαση της θεραπείας έχει δείξει πέρα από κάθε αμφιβολία ότι η ομαδική θεραπεία είναι μια πολύ αποτελεσματική μορφή ψυχοθεραπείας, τουλάχιστον ισότιμη με την ατομική ψυχοθεραπεία σε ό,τι αφορά τη δύναμή της να παρέχει ουσιαστικά οφέλη.

Κάποια από τα βασικά οφέλη της ομαδικής ψυχοθεραπείας απαντούν σε πυρηνικές, συχνά μη ρεαλιστικές, αρνητικές πεποιθήσεις-σκέψεις που έχουμε αναπτύξει κατά τη διάρκεια της ζωής μας.

1. Είμαι μόνος/η- Είμαι ο μόνος/η
   Στην ομάδα υπάρχουν μέλη με παρόμοιες ιστορίες, βιώματα, δυσκολίες, ανησυχίες συμπτώματα κλπ. Αποτέλεσμα της επαφής με άλλους ανθρώπους που «μοιάζουν» με εμάς είναι να νιώθουμε ότι δεν είμαστε μόνοι και να σταματήσουμε να νιώθουμε μειονεκτικά, συναισθήματα βαθιά λυτρωτικά από μόνα τους.
2. Δεν Μπορώ
   Πολύ συχνά νιώθουμε ότι η κατάσταση ή τα συναισθήματα που βιώνουμε σήμερα είναι αξεπέραστα. Η συμμετοχή σε μια ομάδα όπου άλλοι άνθρωποι με παρόμοιες εμπειρίες τα ξεπέρασαν ή έχουν σημειώσει κάποια πρόοδο, ενισχύει το κίνητρο και τη θέλησή μας να προσπαθήσουμε ξανά.
3. Δεν ξέρω πώς να επικοινωνήσω με τους άλλους
   Για κάποιους ανθρώπους το να κοινωνικοποιηθούν και να χτίσουν σχέσεις με άλλους, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η έλλειψη επαρκών δεξιοτήτων επικοινωνίας μπορεί να οδηγήσει σε μια λανθασμένη πεποίθηση ότι δεν είμαστε αρκετά καλοί, ικανοί, άξιοι για να μας επιλέξουν οι άλλοι. Με τη συμμετοχή σε μια θεραπευτική ομάδα αρχικά έχουμε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή και να πειραματιστούμε με νέους τρόπους επικοινωνίας. Να παρατηρήσουμε και να μιμηθούμε πώς το κάνουν οι άλλοι. Επιπλέον θα μας δοθεί η δυνατότητα να «χτίσουμε» την αυτοπεποίθησή μας μέσα από τις σχέσεις που θα αναπτύξουμε με τα άλλα μέλη της ομάδας που θα μας στηρίξουν και θα μας ενθαρρύνουν, ώστε σε βάθος χρόνου να απαλλαγούμε από δυσλειτουργικές, αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό μας που μας κρατάνε μακριά από τους ανθρώπους.
4. Φοβάμαι να εκτεθώ
   Ο φόβος κάποιου να «εκτεθεί» μπροστά σε κόσμο, συχνά εκδηλώνεται με σωματικά συμπτώματα όταν πρόκειται να βρεθεί σε μια τέτοια συνθήκη. Το άγχος αυτό μπορεί να μας οδηγήσει σε απομόνωση προκειμένου να αποφύγουμε τη δυσάρεστη συναισθηματική και σωματική κατάσταση που βιώνουμε και να καταλήξουμε να νιώθουμε μόνοι, αβοήθητοι και θυμωμένοι. Η συμμετοχή σε μια θεραπευτική ομάδα βοηθά στην έκφραση μέσα σε ένα πλαίσιο ασφάλειας, όπου κανείς δεν κρίνει κανέναν, όλοι σέβονται τις δυσκολίες του άλλου και εν γένει την προσωπικότητά του και η διάδραση μεταξύ των μελών γίνεται πάντα με στόχο τη βελτίωση και την αφορμή για περαιτέρω ανάπτυξη.